Elektronik Defter ve Tebliğde Güncelleme
Elektronik Defter kullanımı yaygınlaştıkça, kanun koyucu mevzuatta gerekli güncellemeleri yapıyor. Bu sayede elektronik deftere geçişte ve kullanımında oluşacak sorunlar önleniyor.
Ancak mevzuat çok sık değiştiği için mükellef ve muhasebecinin; mevzuatı takip etmesi oldukça zor oluyor. Bu da zaman zaman istenmeyen olumsuzluklara neden olabiliyor.
Elektronik Defter | Geçiş ve Kullanımda Tebliği Güncellendi
Son zamanlarda vergi mükellefine; e-fatura veya e-deftere geçişiyle ilgili gelen tebligatlar, panik oluşturuyor. Çünkü tebligatlarda açıklama kısmında, sadece kanun maddesi yazıldığı için ne denmek istediği tam anlaşılamıyor. Özellik arz eden mevzuat güncellemelerinin web sitesinde yayınlanması yanında ilave açıklamalarla desteklenmesi gerekir.
Elektronik Defter Tebliğindeki güncelleme oldukça önemli olmasına rağmen kamuoyuna yeterli bilgilendirme yapılmadığı için haberdar olunamıyor. Olayı kısaca şu şekilde özetleyebiliriz.
Birçok mükellefe gelen e-deftere geçiş yazısında 15 gün içinde sisteme dâhil olunması isteniyor. Aksi durumda zorunlu geçiş yapılacağı da belirtiliyor. Oysa tebligatta hangi tarihten itibaren e-deftere geçilmesi gerektiği açıkça belirtilmiyor. 21 Mayıs 2024 tarihinde Elektronik Defter Tebliğindeki değişiklikten haberdar olmayanlar için panik oluşturacak bir durumdur.
Resmi Kurumlardan Bilgi Almak Neden Zor?
Elektronik Deftere geçişle ilgili gelen tebligatta net bir açıklama olmuyor. Bu yüzden detaylı bilgi alabilmek için ilgi vergi dairesine telefonla ulaşılmaya çalışılıyor. Vergi Dairesine üç gün ulaşılmaya çalışmasına rağmen sonuç alınamadı. Şehir dışında bulunan vergi dairesinin ilgili birimine ulaşmak mümkün olmadı. Telefon uzun uzun çaldığı halde telefonu açan olmuyor. Velev telefonu açan kişi dâhiliye yönlendirdiğinde telefon bağlanmadan kapanıyordu.
Netice itibarıyla o ildeki mükellefe vergi dairesine gidip, elektronik deftere hangi tarihte geçilmesi gerektiğinin sorulması isteniyor.
Vergi dairesine giden mükellef tebligatı gönderen memurla görüşerek durumu soruyor. Memurdan cevap alamadığı için asabi şekilde muhasebeyi arıyor. Vergi memurundan muhasebe ile konuşmasını istese de vergi memuru muhasebe ile muhatap olmak istemeyerek, telefonla konuşmuyor.
Netice itibarıyla vergi dairesinden net bir cevap alınamıyor. Tebligata ilişkin bilgi ve belgeleri ekleyerek edefter@gelirler.gov.tr destek hattından bilgi isteniyor. Üç gün geçmesine rağmen her hangi bir geri bildirim olmuyor.
En nihayetinde ALO189 üzerinden ilgili birimle görüşülüyor. Durumu izah edildiğinde net bir cevap alınamıyor. İlgili birimin kendilerine; e-defter geçişlerinin 1, 4 ve 7’nci aylarda yapılabileceğinin belirtildiği söyleniyor. Net bir cevap almak için epey emek sarf edilmesine rağmen ilgili birimlerden; çözüme yönelik bir sonuç alınamıyor.
Derli Toplu Bir Mevzuat Yapısı Gerekiyor
Tevafuken edefter web sitesinde tebligat metnine ulaşılıyor;
Tebligat Metni
Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No:4) yayınlanmıştır.
Tebliğ maddesi ;
3.2.10. e-Defter uygulamasına dâhil olmak zorunda olmasına rağmen uygulamaya dâhil olmayan mükelleflerin e-Defter hesapları, zorunluluğun başladığı tarih itibarıyla Başkanlık tarafından re’sen açılır ve durum mükellefe bildirilir. Bu bildirimin yapılmamış olması mükellefin e-Defter uygulamasına dâhil olma zorunluluğunu ortadan kaldırmaz. Bu mükellefler, e-Defter uygulamasına dâhil olmaları gereken tarihten itibaren kağıt ortamında defter tutamazlar, kağıt ortamında tuttukları defterler hiç tutulmamış sayılır.
Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla e-Defter uygulamasına dâhil olmak zorunda olmasına rağmen uygulamaya dahil olmayan mükelleflerin e-Defter hesapları, Başkanlık tarafından mükelleflere yapılan bildirim tarihini takip eden ay başından geçerli olmak üzere re’sen açılır ve bu durum mükellefe bildirilir. Söz konusu mükellefler, bahse konu ay başından itibaren kağıt ortamında defter tutamazlar, kağıt ortamında tuttukları defterler hiç tutulmamış sayılır.”
Sonuçta Kanun koyucu mükellefe e-defter veya e-faturaya geçmesi için tebligat gönderiyor. Tebligatı alan mükellefe 15 gün içinde sonraki ayın birinci gününden itibaren e-fatura veya e-deftere zorunlu olarak geçiş yapıyor.
Tebliğ maddesi
Tebligat ile; her ne kadar e-belge kullanımına daha önce zorunlu olarak geçilmesi gerekse de bunun farkında olmayan mükellefe bir kolaylık sağlanmıştır. Son güncelleme ile tebliğ tarihi aynı zamanda yaptırım tarihi de oluyor. E-defter geçişlerinde daha önce kısıtlı bulunan ay seçeneği tüm yıl için açılmıştır.
Netice itibarıyla 21 Mayıs 2024 tarihinde tebliğde yapılan güncelleme ile muallakta bulunan ciddi bir sorun makul bir şekilde çözülmüş oluyor.
