Binek Araç Kredi Faizi Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?

Ticari işletmeler ihtiyaç duyduğunda binek araç satın alır. Binek araç kredi faizi işletme için gider kalemidir. Kredi faizi işletmenin giderine yazabileceği gibi aktife de yazılabiliyor. Ancak ilk yıl kredi faizin aracın maliyetine işlenmesi zorunludur. Bununla beraber sonraki yılda seçilen yönteme göre: Aktife kaydedilebileceği gibi gidere de yazılabiliyor.

Konuya başlarken 2019 yılında çıkan 7194 sayılı Kanunla; Kanun koyucunun binek araç masraflarının gidere atılma şeklinin yeniden düzenlediği unutulmamalıdır. Kanun kapsamında ticari faaliyeti araç kiralama olmayan firmalar, binek araç giderinin ancak %70’lik kısmını kullanabiliyor. Bunun yanında giderin kalan %30’luk kısmı ise Kanunen Kabul Edilmeyen Gider olarak kayıtlara alınıyor.

Binek Araç Kredi Faizi Muhasebe Kaydını Beraber Yapalım

Kredi ile satın alınan binek aracın muhasebe kaydını yapmadan önce şu hususları belirtelim.

• Kredili satın alınan binek aracın ilk yıl kredi faiz giderinin aktife kaydedilmesi zorunludur
• Kredili satın alınan binek aracın kredi faizinin kayıt şekli sonraki yılda ihtiyaridir
• Sonraki yılda seçilen: Gidere veya maliyete kayıt şekli, seçildikten sonra değiştirilemez.

Kanun koyucu ilk yıl için kredi faizinin maliyete atılmasını mecburi tutuyor. Ancak sonraki yılda hangi yöntem seçildiyse o şekilde devam etmesi de gerekiyor. Gider yöntemi seçildiyse sonradan maliyet yöntemine dönülemiyor. Aynı şekilde maliyet yöntemi seçildiğinde de tekrar gider yöntemine dönüş yapılamıyor.

Satın Aldığımız Binek Aracın Muhasebe Kaydı

Öncelikle kredili satın alınan binek aracın muhasebe kaydını yapalım. Muhasebe kaydına geçmeden önce nasıl bir hesap kodu açmalıyız.

Muhasebenin temeli düzen ile başlıyor. 2019 yılında binek araçla ilgili kanun güncellendi. Bu nedenle binek araçla ilgili hesap kodlarımızı da güncellememiz gerekiyor. Zira her yıl binek araç limiti yeniden belirleniyor. Ancak limit üzerinden ayrılan amortismanı gidere kaydedebiliyoruz. Ne yazık ki limitin üzerindeki tutardan amortisman ayırıldığı halde gidere kaydedilemiyor. Bu nedenle binek araç takibi için iki hesap kodu açmakta fayda var.

Muhasebe kaydında dikkat edilecek bir nokta var. Binek araçlarda her yıl güncellenen binek araç limiti var. Bu limitin üzerindeki aktiften ayrılan amortismanı gidere kaydedemiyoruz. 2022 yılındaki tutar 430.000 TL’dir. Limitin üzerindeki tutardan ayrılan amortisman ne yazık ki gidere kaydedilemiyor. 2023 Yılındaki güncellenen rakam 950.000 TL’dir. Buradaki kaydımız 2022 yılı içindir. Yeni kaydımızda 950.000 TL’nin üzerindeki tutarı ikinci alt hesaba kaydediyoruz.

Satın aldığımız binek aracı kredili aldığımız için kredi tahakkukunu da yapalım.

Satın aldığımız binek aracın muhasebe kaydını yaptık. Onaylanan kredimizden sonra satın aldığımız firmaya ödeme yapılıyor. Karşılığında ilk yıl için 300 no.lu muhasebe hesabını kullanıyoruz. Sonraki yıllara tekabül eden kredi tutarını ise 400 no.lu hesapta takip ediyoruz.

Kredi tablosunda aylara göre kredi faiz ve BSMV tutarlarını görüyoruz. Genelde ilk yıl sonraki yıllar faiz tutarı için 180/381 ve 280/481 no.lu hesaplar kullanılabiliyor. Ancak çok elzem olmadığı için gerek mahsup ve virman kafa karıştırıyor. Ayrıca zaman zaman güncellenebilen kredi faiz tablosu maddelerin yenilenmesine neden oluyor. Bu yüzden kredi taksitleri ödendikçe faiz kaydının yapılması kargaşayı önlüyor.

Kredi Taksitlerinin Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılıyor

Kredi ödemeleri yapıldığında elimizdeki kredi geri ödeme tablosunun yardımıyla muhasebe kaydını yapıyoruz. Bazı ödeme dekontlarında anapara ve faiz ayrıldığı için tabloya dahi ihtiyaç duymadan kaydımızı yapabiliyoruz. Ancak her durumda kredi ödeme takibinin doğru olması için kredi tablosu mutlaka temin edilmeli. Aksi durumda yanlış kayıt yapabiliriz.

Kredi Ödemesinin Muhasebe Kaydı

Öncelikle belirtelim ki kredi ödemesinin ilk taksitinde ilave ödeme olabiliyor. İlk kredi ödemesinin içinde krediye ilişkin kullanım ücreti olduğu gibi farklı bir takım masraflarda bulunabiliyor. Kredi dışında ödemelerin ise muhasebe kaydının nasıl yapılacağını bilmemiz gerekir.
213 Sayılı Vergi Usul Kanunun 270 inci maddesi nasıl kayıt yapacağımızı açıklıyor.

Noter, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon ve tellaliye giderleri ile Emlak Alım ve Özel Tüketim Vergilerini maliyet bedelini ithal etmek veya genel giderler arasında göstermekte mükellefler serbesttir.

Muhasebe kaydımızda kredi faiz tutarını maliyete attık. Çünkü 163 ve 334 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğinde faizlerin maliyete atılacağı açıklanıyor. Sonraki yıllarda da bu şekilde devam edebiliriz. Ancak yeni senede kayıt şeklimizi istersek aşağıdaki şekilde de seçebiliriz.

İlk yıl zorunlu olarak maliyete işlediğimiz faiz giderini, yeni senede gidere işleyebiliyoruz. Ancak bu seçim yapıldığında sonradan değiştirilemiyor.

Kredi Faiz Ödemelerinin Tamamı Gidere Yazılabilir mi?

Kredili aldığımız binek aracın kredi faizlerini maliyete atabiliyoruz. Ancak gidere de kaydedebiliyoruz. Elbette ilk yıl zorunlu olarak maliyete atıyoruz. Ancak sonraki yılda ihtiyari olarak gider yöntemini seçebiliyoruz. 2019 yılında çıkan parantez içi hüküm gereği kredi faizlerinin ancak %70’lik kısmını gidere işleyebiliyoruz. Aynı şekilde aracın maliyetine attığımız faiz gideriyle aktifimizin değeri yükseliyor. Dönem veya yıl sonunda aktif üzerinden ayıracağımız amortisman gideri de oluyor. Elbette 2019 yılındaki kanuna istinaden binek araçların amortisman giderinin de ancak belirlenen limit kadarlık kısmı gidere işlenebiliyor. Kalan kısımdan ayrılan amortisman gideri K.K.E.G hesabına kaydediliyor.

Son olarak da şunu belirtelim. Binek aracımızda yeniden değerleme yapacağımız zaman bir incelik var. Satın aldığımız ilk yıldaki kredi faizleri maliyeti atılır ve aktifleşir. Buna karşılık sonraki yıllarda kredi faizi, kur farkı veya vade farkı gibi ödemeler her ne kadar maliyeti atılıp aktifleşse de bu şekilde kalmaz. Yeniden değerleme yapılacağı zaman sonraki yıllardaki bu ödemeler maliyet değerinden arındırılır. Yani yeniden değerlemeye tabi tutulamaz. Kısaca binek araç kredi faizi konusun işledik.

Aktife alınan binek araçla ilgili Hata Vergi Dairesinin 22.12.2020 tarihinde verdiği mukteza bulunuyor. Sayı:35672403-010.01[120-07-2020]-92017