Blog

Türk Düşünürlerinden İnciler

Türk Düşünürlerinden inciler diyerek söze başlayalım. Osmanlı Devletinin nihayet ermesiyle yerine Türkiye Cumhuriyeti Devleti kuruluyor. Bu dönemin yazarları zaman zaman öz eleştiride yaparlar. Tahsilli birey olmanın yanında doğruyu veya yanlışı söylemek büyük meziyettir. Hatalı davranışını kabullenen kişinin “Evet, hatalıyım.” diyebilmesi güzel bir meziyettir.

İşte Cumhuriyetin kurulduğu yıllarda eli kalem tutan yazar ve mütefekkirlerimizden bazı incileri inceledik. Elbette neye, nasıl inandığımızdan ziyade, doğruyu bodoslama söyleyebilmemiz her zaman kolay olmasa gerek.

Rıza Tevfik’i Aşırı Öven Kişi

Cumhuriyet dönemi Türk Düşünürleri ve aydınlarından Rıza Tevfik’in bir elinde bir kaç marifet vardı. Hem doktor, hem siyasetçi hem de yazar olması bunu gösteriyor.

Bir yakını Rıza Tevfik'i abartılı şekilde över. Onun için; Hem şairdir, hem filozof hem de siyaset adamı, hem pehlivan. Felsefede Kant ve Descartes'le boy ölçüşür, pehlivan Koca Yusuf onun yanında hiç kalır. Şairlikte ise Abdulhak Hamid'den üstündür.
Rıza Tevfik Yazar

Elbette övüldüğü kadar belki maharetli değildir. Ama cevabı veren İbnulemin Mahmut Kemal Bey güzel bir cevap veriyor.

Türk Düşünürlerinden
Türk Düşünürlerinden

Rıza Tevfik Cumhuriyet Yanlısıydı

Siyaset denildiğinde durup düşünmek lazım. Eğer mümkünse, olduğumuz yerde tereddüt etmeden yüz seksen derece geriye doğru dönmeliyiz. Sonrasında kaçar şekilde oradan uzaklaşmalıyız. Zira siyaset her kişini değil, er kişinin işidir. Bununla ilgili kitaplarımıza geçmiş Türk Düşünürlerinden incileri bol miktarda buluruz.

Rıza Tevfik iş işten geçtikten sonra Abdulahamithan Hazretleri için;
Divane sen değil meğer bizmişiz
Bir çürük ipliğe hülya dizmişiz
Sade deli değil, edepsizmişiz
Tükürdük atalar Kıblegahına
Rıza Tevfik Öz Eleştirisi

Bazen kişinin hatasını görüp serzenişte bulunması normaldir. Elbette bir kimsenin “Ben hatalıyım.” diyebilmesi oldukça zordur.

Sakallı Celal Sizce Doğru mu? Söylüyor

Cumhuriyet dönemi düşünürlerinden Sakallı Celal lakaplı Türk Düşünürü de öz eleştiri yapmaktan çekinmiyor. Ne diyelim darısı günümüz mütefekkirlerine.

Sakallı Celal
Tanzimat ilan ettik olmadı
Meşrutiyet ilan ettik olmadı
Cumhuriyet ilan ettik olmadı
Ya Hu biraz da ciddiyet ilan etsek
Sakallı Celal Serzenişi

Cumhuriyet dönemi yazarları ve mütefekkirlerinin tamamı bitti. Artık eserleri olsa da kendileri yok. Zaman nasıl bir mürebbi ise yaralarımızı sarıyor, hiç bir şey olmamış gibi biz yine meydandayız.