İthalat Beyannamesi ve Transfer Bildirim Formu İlişkisi
Muhasebe mesleğinde İTHALAT BEYANNAMESİ ve buna bağlı olarak TRANSFER BİLDİRİM FORMU bir birine sıkı sıkıya bağlıdır. Zira gönderilen her bir transferin kullanılması zaruridir. Eğer buna dikkat edilmezse ileride istenmeyen sorunlar çıkacaktır. Bu yazımızda ithalat bilgi formu nedir? sorusuna cevap arayacağız.
İthalat beyannamesi ve buna bağlı transfer bildirim formu ikilisi doğru şekilde takip ve tahlil edilirse işletmeye ne gibi faydaları olur.
- İlk gönderilen transferlerin ithalatta kullanılması kur farkının şişmesini önler
- Özellikle fiyat indirimi için ön ödeme şeklinde gönderilen transferler zamanla şişme yapar
- İthalatlar parça parça olduğu için transferlerden de parça parça düşülür ve zamanla karışır
- Sene sonunda avans gönderilen transferlerde kur güncellemesi yapılmalıdır
Gümrükçüyle muhasebeci çoğunlukla bire bir muhatap olmaz. Muhasebe büroları gelen ithalat beyannamesi ve banka dökümleri ile yapılan ithalat işleminden haberdar olur. Bu durumda da ithalatın ve transferin uyumlu şekilde kayda alınması muhasebe kaydı için önemlidir. Bunu durum nasıl sağlanır. Yazının ilerleyen kısmında bu soruna çözüm bulacağız.
Peşin İthalat Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır?
Öncelikle konunun daha iyi anlaşılması için ithalat yapıldığında gümrük beyannamesi ve transfer bildirim formunun nasıl işleneceğine ilişkin kısa bir örnek yapalım.
Öncelik para transferinin muhasebe kaydını şu şekilde yapabiliriz. Gönderilen transfer 65.000 USD ve Kur: 24,50 TL
| 159 50 A FİRMASI | 1.592.500,00 | |
| 65.000 USDx24,50 TL | 23 haneli form numarası | ||
| 102 10 01 T.İŞ BANKASI USD | 1.592.500,00 | |
| 65.000 USDx24,50 TL | 23 haneli form numarası |
Avans olarak gönderilen transferi bu şekilde kayda alıyoruz. İthalat yapıldığında Gümrük Beyannamenin muhasebe kaydı şu şekildedir. İthalat tutarı 15.250 USD ve Kur: 26,50 TL
| 159 10 İTHAL EDİLEN MAL | 404.125,00 | |
| 15.250 USDx26,50 TL | ||
| 320 A FİRMASI | 404.125,00 |
Transfer ve ithalata ilişkin işlemlerin kaydından sonra satıcı ve avans virmanını yapmalıyız.
| 320 A FİRMASI | 404.125,00 | |
| 15.250 USDx26,50 TL | ||
| 159 50 A FİRMASI | 373.625,00 | |
| 15.250 USDx24,50 TL | ||
| 646.10.02 İTHALAT KUR GELİRİ 15.250 USDX2,00 TL | 30.500,00 TL |
Bu işlemlerin doğru şekilde yapılabilmesi için muhasebeye en gerekli evrak transfer bildirim formudur. Zira transfer bildirim formunda gümrük beyanname numaraları ve ne kadarlık kısmın kullanıldığı detayı vardır. Bu sayede hangi transferin ne kadarlık kısmının kullanıldığını takip edebiliriz.
Transfer Bildirim Formu ve Bazı Özellikleri
İthalat muhasebe kayıtlarından olmazsa olmazlardan transfer bildirim formu nasıl temin edilir. Genellikle işini düzgün yapan gümrükçüler transfer bildirim formunun kağıt çıktısını alarak evrakların için ekler. Ancak bunu yapmayan gümrükçüler de vardır. Bunun için bu formun temini muhasebe kaydı için oldukça önemlidir.
Gümrük beyannamenin sol üst tarafından hangi transfer formlarının kullanıldığını görebiliriz. Elbette kullanılan tutarı göremeyiz ancak transfer formunun yirmi üç haneli numarasını görebiliriz. Bu sayede transfer numarasını kullanarak https://uygulama.gtb.gov.tr/TBFSorgulama/ adresinden sorgulama yapabiliriz. Bu sayede kayıtlarımız doğru olacaktır.
Gümrük idaresinde sorgulama yapılabilmesi için firmanın yetki verdiği gümrükçünün T.C. numarasının bilinmesi gerekiyor. Linkten web sitesine giriş yapıldıktan sonra;
Belge ID kısmına 23 haneli transfer form numarası yazılıyor. Kimlik No kısmına da vekalet verilen gümrükçünün T.C. numarası yazılıyor. Firma gümrükçü ile sözleşme yaptığı zaman noterden düzenlenen muvafakat nameden temin edilebilir.
Firmanın çalıştığı gümrük firmasından bir defa da olsa transfer bildirim formu gelmiş olsa, zaten üzerinde yetkilinin T.C numarası bulunur. Gümrük beyannamesinin üzerinde zaten transfer numarası yazıyor. Sonraki işlemlerde transfer bildirim formu var mı? Yok mu? meşgalesini bir köşeye bırakarak, kendimiz sorgulayabiliriz. Veriyi Excel’e de kopyalayabiliyoruz. Bu sayede sağlıklı bir sorgulama yapabiliriz.
Not olarak şunu da bilin ki bazen kullanılan tutarlar bir sonraki transfer bildirim formunda “İADE” olarak geri yüklenebiliyor. Buna göre siz de kayıtlarınızı güncelleyebilirsiniz. Ayrıca Excel olarak arşivlerseniz ileri de gerekebiliyor. Bir başka yazımızda bunu izah edeceğiz.
İthalat İçin Gönderilen Transfer Takibi Önemlidir
Transferlerin takibi oldukça önemlidir. Ancak avans gönderimi fazla ve gelen ithalat az ise avans takibini yardımcı hesapta veya Excel çalışması ile yapılmalıdır. Zira sonraki yıla sarkan avans transferlerin kur güncellemesi yapılması zaruridir.
Her hangi bir olumuz durum karşısında işletme yetkilisi çalıştığı bankadan yaptığı transferlerin dökümünü yukarıdaki şekilde isteyebiliyor. Bankaya verilen tarih aralığına göre, banka listeyi sorunsuz işletme sahibini verebiliyor. Bu sayede sorgulama ekranından hangi transferlerin kapandığını, hangilerinde bakiye kaldığı görülebiliyor.
Örneğimizde Ağustos ayında yapılan transfer bakiyesi varken, Ekim ayında yapılan transfer kullanılmıştır. Gümrükçü değiştiği için eskileri sorgulayıp eritme yoluna genelde gitmez. Mevutları kullanarak işlemleri ivedilikle yapar. Buna karşılık muhasebe büro çalışanı sene sonu geldiğinde avans bakiyelerini kapatmak veya güncellemek için akla karayı seçer. Oysa işlem takibi yardımcı hesapta ve zaman zaman sorgulama ile kontrol edilse bu çeşit birikme ve zaman kaybı olmayacaktır.
Şunu unutmayın ki transfer numarası girilip sorgulama yapılmadıkça, açık da kalan yani kullanılmayan transferleri liste olarak şimdilik gümrük idaresinden alınamıyor. Özellikle sık sık gümrükçü değiştiren işletmelerde avans ve ithalat takibinin sıkı takibi muhasebeye kalıyor. Eksik ve önceki tarihlerdeki avans transferlerin düşümünün yapılması mutlaka gerekiyor. Aksi halde yıl geçmesi ve kur güncellemesi nedeniyle gereksiz kâr ve vergi külfeti sıkıntı oluşturabiliyor.
